Safra kesesi iltihabı ya da kolesistit, safra kesesinde enfeksiyon veya tahriş edici bir etken nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalığın semptomları arasında özellikle karın ağrısı ve bulantı sayılabilir. Bu makalede, safra kesesi iltihabının nedenleri, risk faktörleri, tedavisi ve önlenmesi hakkında daha yakından bakacağız.
1. Safra Kesesi İltihabı (Kolesistit): Tanım ve Kavramsal Değerlendirme
Safra Kesesi İltihabı (Kolesistit) hastalığı, safra kesesinde oluşan iltihaba bağlı olarak meydana gelen bir hastalıktır. Safra kesesi hastalığı, akut şiddetli ağrıya neden olan bir ağrı koleksiyonuna da neden olabilir. Akut Safra Kesesi İltihabı’nın kronik biçimi, Düzenli dönemli ateş, karında yakılma hissi ve göğsün arkasında oluşan arka ağrıya neden olabilir. Kronik safra kesesi iltihabının belirtileri arasında yorgunluk, hazımsızlık, sarımtıraklik ve gaz ve karın bölgesinde şişkinlik de bulunmaktadır.
Tanımlanan semptomların yanı sıra, Safra Kesesi İltihabı’nın laboratuvar testleri, Ultrasonografi gibi diğer teşhis yöntemleri de kullanılarak tanımlanabilmektedir. Kolesistit’in tedavisinde antibiyotik tedavisine ilaçların yanı sıra, diyet ve egzersiz programı gibi diğer tıbbi tedaviler de kullanılabilir. Semptomları hafifletebilecek tedavi uygulamaları arasında; ağır içeceklerin kısıtlanması, alkole dikkatli yaklaşım ve spor yaparken beslenme gibi konular sayabiliriz.
2. Safra Kesesi İltihabının Belirtileri
Genelde Klinik Belirtiler
Safra kesesi iltihabı (bile yolu iltihabı) genellikle ağrı, sıcaklık, kusma, gag vb. kür ve subakut semptomlarla karakterize olur. Tipik olarak,bu şikayetler kendilerini vücudun karaciğer, sol taraf ve alt kabının üstünde süregelen ağrı şeklinde gösterir. Aşağıdakiler hastaların altta belirtilen belirtileri göstermesine neden olabilir:
- Vücutta ateş
- Sol tarafında rahatsızlık
- Kusma
- Küçültülen bulantı
- Normal istem dışı kilo kaybı
İlave Semptomlar
Aşağıdakiler de daha ileri safra kesesi iltihabı şıklarıyla ilişkili olabilecek diğer belirtiler olabilir:
- Gözlenmiş bile kanalında bloğun semptomları
- Sıkartılmış sol üst kadranda ağrı
- Dışkı renginin koyulaşması
- Tükaç (terleme)
- Kabızlık
- Şiddetli beslenme isteği
- Göz ve cilt amfibözü
Hastalar da, sol üst kadranda olmakla birlikte ağrının birden fazla lokalizasyona yayılmasının semptomlardan biri olabilir. İltihabın tedavisinden önce, vücutta ve servikal bölgede diğer mümkün nedenlerin tanısı için gerekli testler uygulanır.
3. Safra Kesesi İltihabi Olan Kişilerde Tekrarlayıcılık Riski
Safra kesesi iltihabı günümüzde fazla görülen bir sağlık problemidir. Bu hastalık taş oluşumu, şişlik veyi ağrı gibi fiziksel semptomları beraberinde getirdiği gibi; tedavi edilmez ise sağlık problemlerinin tekrarlayıcılığı riski oluşmaktadır. Bu noktada safra kesesi iltihabı olan kişilerde tekrarlayıcı olma riskini azaltmak için gerekenlerin farkında olunması gerekmektedir.
Tekrarlanma riski göz önünde bulundurularak, safra kesesi iltihabı olan kişilerin düzenli olarak doktor kontrollerine gitmeleri önerilmektedir. Hastaların gerekli tahlil ve kontroller yaparak, riskleri düşürmeleri ve temel önlemleri almaları recomended edilmektedir. Aşağıdaki ikincil önlemler de uygulanabilir:
- Kolesterol kontrolü yapılmalıdır. Kalp sağlığını korumak için kolesterol düzeyleri izlenmeye alınmalıdır.
- Kilo kontrolü: Safra kesesi iltihabı olan kişilerin ideal kilo düzeylerine çabuk ulaşmaları gerekmektedir. Aşırı kilolar olduğunda, kan şekeri ile kolesterol düzeyi yükselir.
- Sağlıklı diyet planlanması: Bedenin hastalıklardan korunması için düzenli olarak protein ve düşük yağlı gıdalar tüketmeleri önerilmektedir.
- Fiziksel aktivite: haftada 3-4 gün yapılan aerobik ve karışık egzersizler kilo kontrolü şartıyla yapılmalıdır.
4. Safra Kesesi İltihabına Yönelik Tedavi Seçenekleri
Farmakolojik Tedavi
Tetrasiklinler, feniklinler ve sulfonamidler gibi sistemik antibiyotikler, safra kesesi iltihabına yönelik olarak seçilen ilk seçeneklerdir. Diğer farmakolojik tedaviler, semptomatik bir yaklaşım destekleyen kanamayı azaltan ajanlar, hazım bozukluklarına karşılık gelen loperamidler ve prokinetikleri içerir. Ayrıca, hemikoleksiyektominin geçici düzelmeyi takiben bazen oral probiyotikler de kullanılır.
Cerrahi Müdahale
Son olarak, safra kesesi iltihabına yönelik cerrahi tedavi sağlık durumuna bağlı olarak seçilebilir. Özel durumlarda, safra kesesinin çıkarılmasına bağlı tam koleksiyektomi, safra kesesinin temizlenmesine yönelik parsiyel koleksiyektomi, safranın geri alınmasıyla ilgili disotomi, divizyon ve sağ tabanda parsiyel gastrektomi bazen seçilebilir.
Bu yazıda safra kesesi iltihabı ve belirtileri konusunda bilgi verildi. Ancak bu makalede konu hakkında her şeyi öğrenmeyi umduğunuzu söylemek mümkün değildir. Safra kesesi iltihabının tedavisi, semptomların önlenmesi ve tedavisinin gereklilikleri konusunda bir uzmana danışılması her durumda önerilir.