İdrar kanamaları, idrar yolu enfeksiyonu, taş, tümör veya diğer faktörlerden dolayı ortaya çıkabiliyor. İdrardan kan gelmesi çeşitli ciddi sağlık sorunlarının işaretçisi olabilir. Bu nedenle, idrardan kan gelmesi nedeni ve tedavisi hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Bu makale, idrardan kan gelmesinin nedenlerini ve tedavilerini açıklamaya odaklanmaktadır.
İdrarda Kan Gelmesinin Prevalansı
, kişiler arasında klinik bir sorun olan ve çoğu zaman asemptomatik iken, seyrek olarak şiddetli ağrıya neden olabilen bir durumdur. Özellikle görülen idrar yolunda tahribat veya inflamasyon gibi etkenler, kan vermeye neden olabilir.
Kanlı idrar açısından prevalans, her yaş grubunda ve her iki cinsiyette de çeşitli olarak bulunmaktadır. Dahası, yaşın artması, özellikle erkekler için bu durumun görülme olasılığını arttırmaktadır. Görülen kanlı akıntıya, idrarın tükürük veya akla gelmedikçe değişen renkleri de eklenebilmektedir.
Kanlı Akıntıda Tanı Algoritması
- İdrar muayenesi
- Kan testleri
- Ultrasonografi
- Mikroskopik idrar incelemesi
- Kistoskopi
Genel olarak, idrarda kan gelmesi durumunda yaşa ve cinsiyete bağlı risk faktörleri göz önünde bulundurularak, bazı tetkikler yapılıp özel bir tanı algoritması izlenmektedir. Örneğin, ishal durumunda kanlı akıntı, multipl sklorotik vesikalardan kaynaklanırken, böbrek taşları ile ilişkili durumlarda farklı tanı gündeme gelebilmektedir.
Tüm durumlara göre, özel tanı algoritması oluşturulmalı ve risk faktörleri kavranmalıdır.
İdrarda Kan Gelmesinin Nedenleri
İdrarda kan gelmesinin en sık görülen nedenleri;
- Gemininizin daralması
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Kemik iliğinde hastalıklar
- Kılcal damar iltihabı
- Üriner sistem tümörleri
İdrar yolu enfeksiyonlarından kaynaklanan idrar kanama en yaygın nedenler arasında yer almaktadır. Kırık bir idrar torbası, iltihap ya da arka tarafda bir iltihap da idrar kanamasına neden olabilir. Gemininizin daralması, üriner sistem tümörleri ve böbrek kumları ile ilgili hastalıklar da diğer nedenler arasında yer alabilir. Kemik iliğinde hastalıklar – özellikle lenfomalar ve miyelomlar – da idrar kanamasına neden olabilir.
İdrarda Kan Gelmesinin Teşhis ve Tedavisi
İdrarda kan gelmesi, idrar içinde kan gözlenmesi veya pıhtılaşmış kırmızı kan hücreleri içeren görünür pıhtıların bulunması olarak tanımlanabilir. Bu durum daha önce herhangi bir klinik sağlık problemi olmaksızın uzun bir süre devam ediyorsa, vücudun bazı sistemlerinde kanın ulaşamamasının bir sonucu olarak değerlendirilir. Bu duruma idrar içinde mikrohematuri denir:
- İdrarda kan gelmesinin temel sebepleri arasında, şu olgular yer almaktadır:
- Akut veya kronik üriner sistem enfeksiyonları.
- Üriner sistemde tümörler.
- Böbrek taşları.
- Akut veya kronik böbrek hastalıkları.
- Kan hastalıkları.
- Kemik hastalıkları.
- İlaçlarınlamış olduğu yan etkiler.
- Hergün çok sıvı almak.
- İçilecek suyun renk veya koku değiştirmesi.
İdrar analizleri pozitif kan göstergesi bulunup bulunmadığını belirlemek için yapılabilir. İdrar kültürü veya bazal glomerüler yarık hızı testi de yapılabilir. Ayrıca üriner sistem taramaları (ultrason, radyoloji veya IVP) uygulanabilir. Tedavi, ortaya çıkan ciddi nedenleri gidermeye yönelik uygun tedavi şeklinin seçilmesinin ardından, hastanın kişisel sağlık profiline göre düzenlenir.
İdrarda Kan Gelmesinin Önlenmesi
İdrarda kanama kaynağı farklı olağan ve olağan dışı durumlardan kaynaklı olabilmektedir. Olağan durumlar arasında fiziksel travmalar, agresif idrar söktürücüleri, infektif veya noninfektif bakteriyel etkenler, hipersensitivite, taş veya kristal oluşumu sayılabilir. İdrarda kanama nedeninin tespiti öncesinde tıbbi muayenede kan testi, idrar testi, sintigrafi, ultrasonografi gibi fiziksel diagnostik yöntemler kullanılabilmektedir.
- Mide ülseri, divertikulit, tabiprostat ve tümörleri varsa acil hastaneye gidilmelidir.
- İdrar söktürücü kullanımının sınırlandırılması önerilir.
- Alkol ve sigara kullanımına dikkat edilmelidir.
- Komplikasyonları azaltmak için inflamatuar böbrek hastalıklarına ilaç tedavisi, idrar yolu iltihaplarına erken müdahale ve böbrek taşlarına cerrahi müdahale önerilir.
- Stres kontrolü ve sağlıklı vücut hareketleri yapılmalıdır.
- Yeterli miktarda su tüketilmesi ve tuzlu gıdalardan kaçınılması önerilir.
Konjenital veya alışılmamış patolojiler gibi nedenlerden kaynaklanan idrar kanamalarında gecikmeksizin uzman tavsiyesine başvurulmalıdır.
İdrardan kan gelmesi, bir hastalık belirtisi olarak görülmesine rağmen tedavi edilebilen çeşitli durumlar için ortaya çıkabilmektedir. Bunlardan bazıları tedavisi kolay, bazıları ise daha karmaşık olabilecek gibi durmaktadır. Bu nedenle kişi, çok yakınlarda tedavi edilebilecek bir doktora başvurmalıdır. Böylelikle hastalığın nedeni tespit edilerek tedavi edilmesi mümkün olacaktır.